Traditional Fortune Telling Site: 10-12

Chương X

Nói về lợi ích của việc giữ trong trí

Hành động trong quá khứ, và thái độ hiện tại về Trí tuệ hoàn hảo

Lúc này Sakra nghĩ như vầy: Những người đến nghe Trí tuệ hoàn hảo hành đông theo như suy nghĩ và cái nhìn về cái được gọi thường là Jinas thời trước. Những người này không ngừng trồng thiện căn trước vô số đức Phật, nắm giữ và được thiện tri thức nắm giữ. Có được siddhi vốn được nhận biết là đã có được (already in place), vượt lên trên những sự xác định thường về vấn đề vì sao và bằng cách nào mà pháp trở nên như vậy (comes to be), những người này, tiếp nhận Trí tuệ hoàn hảo, giữ trong trí, học tập, giải thích, lưu truyền, thì những người này hiện tại đã làm việc này rồi

Hơn thế nữa, và trên cả ý thức hay sự cố gắng như vậy, những người này cùng lúc đã là rèn luyện trong sự như vậy (thusness) và tiến đi trong sự như vậy, nhưng không dụng công trong sự như vậy. Cũng như suy nghĩ, từ ngữ, khái niệm, những sự như vậy thì không lien quan mật thiết đến bất cứ thứ gì trên cả điểm khởi đầu, nhưng vẫn dễ dàng biết được như vậy, vì xu hướng và ý định cho phép, và cuối cùng thì hiểu được. Những người này không phải chỉ có những căn lành nhỏ nhặt. Đây là những người đã hiến cúng nhiều vị Phật, và đặt câu hỏi cho những vị này. Chính Trí tuệ hoàn hảo người này đã nghe được trong quá khứ và vẫn nghe trong hiện tại với Phật hiện hữu hay không hiện hữu. Những người này trồng căn lành nơi Phật. Đây đơn giản là cách của những thiện nam thiện nữ này. Ngay khi Trí tuệ hoàn hảo này được dạy thì những người này giải thích, hiểu và lặp lại, không hoảng sợ hay cương nghị thản nhiên, không buồn bã, không bỏ đi, không run sợ, không sợ hãi.

Sariputra, khii đọc được suy nghĩ của Sakra thì liền nói: Những người là Bồ Tát không thoái chuyển là những người khi nghe được Trí tuệ hoàn hảo thâm sâu này thì tin tưởng, tin chắc như thật, tin tưởng trong sáng, giúp người khác phat Bodhi tâm, suy nghĩ tới Bodhi, tiếp nhận, giải thích, tiết lộ, viết chép, tụng, tu luyện trí tuệ hoàn hảo này, tu luyện trong sự thật như vậy, tiến tới sự thể như vậy, nhưng không dụng công khi làm việc này và xem nó như là một cơ sở hay mục tiêu. Vì trí tuệ hoàn hảo này rất mực thâm sâu, và những người thiện căn kém cỏi, không muốn đặt câu hỏi thì không học được gì khi đối diện với Phật vào bất cứ trong 3 thời gian nào, và cũng không tu luyện trong 3 thời gian, những người này không thể tin tưởng chỉ vào lúc này mà có thể tin tưởng trí tuệ hoàn hảo này, và từ bỏ trí tuệ hoàn hảo trong 3 thời gian, những người này từ bỏ trí tuệ hoàn hảo khi đang được diễn giải, và đây chính là không biết gieo trồng thiện căn, hay để thiện căn phát triển. Vì những người nào đã không rèn luyện thì cũng không rèn luyện lúc này cũng như trong tương lai, những người như vậy không tin tưởng trí tuệ hoàn hảo. Vì khi từ bỏ trí tuệ hoàn hảo trong hiện tại thì trong quá khứ và tương lại cũng vậy, vì những gì hiện tại cũng là quá khứ, cũng là vị lai, cùng một lúc như vậy. Hãy xem, Sakra, hiện tại chỉ là suy nghĩ về 3 thời gian (quá khứ, vị lại). Vì những gì được nghĩ là đã qua đi thì chỉ là như vậy khi suy nghĩ trong hiện tại nhìn nhận nó là như vậy, cũng tương tự đối với tương lai. Đây là lý do vì sao khi trí tuệ hoàn hảo thâm sâu này được diễn giải thì trong 3 thời gian, nếu người này không có sự tin tưởng, sự kiên nhẫn, hay niềm vui, ước muốn làm theo, không có tinh tấn, không để ý (vigilance), không quyết tâm. Thì trong quá khứ cũng vậy, trong hiện tại người này không đặt câu hỏi với Phật hay đệ tử của Ngài.

Sakra: Thật là vô cùng thâm sâu, thưa Sariputra, thâm sâu thay trí tuệ hoàn hảo, vậy điều này tôi thấy không lạ tí nào khi trí tuệ hoàn hảo đang được diễn giải mà Bồ Tát nào đó lại không tin, vì người này không rèn luyện trong quá khứ trí tuệ hoàn hảo.

Sakra nói với Phật: Con kính lễ, thưa Ngài, tới trí tuệ hoàn hảo! Khi mà kính lễ tới trí tuệ hoàn hảo thì cũng tức là kính lễ đối với sự biết toàn giác.

Phật: Đúng vậy, từ đây nảy lên sự toàn giác của Phật, và cũng vậy (conversely), trí tuệ hoàn hảo có được là nhờ sự biết toàn giác. Đây là lý do vì sao cần phải mong mỏi thực hành trí tuệ hoàn hảo, tinh tiến nỗ lực đối với trí tuệ hoàn hảo

Sakra: Vậy làm sao mà Bồ Tát có thể thực hành trí tuệ hoàn hảo, trở thành người trụ trong trí tuệ hoàn hảo? Làm sao để nỗ lực trong trí tuệ hoàn hảo?

Phật: Hỏi hay lắm, hay lắm, Sakra. Lần nữa, ta nói, hay lắm, hay lắm, Kausika, vì ông đã hỏi Phật về vấn đề này, vì khi hỏi tức là ông đã được khơi dậy cảm hứng (inspired) từ thần lực Phật. Đây ta nói, Kausika, Bồ Tát thực hành trí tuệ hoàn hảo, hay chính trí tuệ hoàn hảo thì không trụ tại ngũ uẩn, không phát triển những cơ sở ý nghĩ như “đây là hình tướng, đây là cảm xúc, nhìn nhận, vv” vì như vậy chính là người này đã cố gắng dụng công về bất kỳ hay tất cả ngũ uẩn này. Người này không nghĩ rằng đây là hình tướng, cảm xúc, vv. Và vì người này suy nghĩ như vậy nên người này không trụ tại suy nghĩ rằng đây là hình tướng, vv. Dây gọi là trụ tại trí tuệ hoàn hảo, và như vậy là cố gắng thực hành trí tuệ hoàn hảo

Subhuti: Lúc này con nghĩ đến một bài hát: Một vị chư thiên, ở nơi xa nhất của mà đêm, ánh hào quang của người này chiếu sáng toàn thảy vườn Kỳ Đà (Jeta), tiến tới Phật. Khi đến nơi rồi người này lạy Phật rồi, đứng qua một phía. Khi đứng như vậy thì người này hỏi :Thưa Ngài, xin cho con biết làm thế nào mà Ngài vượt qua bờ bên kia”

“Ta vượt qua bằng cách không đẩy mình về phía trước, cũng không đứng yên tại một chỗ

Nhưng thưa Ngài, làm sao mà Ngài vượt qua cơn lụt mà không đẩy mình về phía trước, cũng không đứng yên tại một chỗ?

“Khi ta đẩy mình về phía trước thì ta bị xoáy nước đẩy chệch (whirl about), khi ta đứng yên thì ta chìm. Vì vậy ta đã vượt qua cơn lụt mà không đẩy mình về phía trước, cũng không đứng yên tại một chỗ.”

Tiên nữ nói: Cuối cùng thì con cũng thấy thấy được một vị Brahman hoàn toàn không bị trói buộc, không đẩy mình về phía trước, cũng không đứng yên tại một chỗ mà vượt ra khỏi sự ràng buộc rối rang của thế giới”. Đây là những gì mà vị tiên nói

Phật Thầy chấp thuận, khi biết rằng “Thầy đã chấp nhận”, người này lạy Ngài, nhiễu bên phải 3 vòng và rồi biến mất

Sariputra: Thưa Ngài, quả thật trí tuệ hoàn hảo thì rất thâm sâu, khó hiểu, khó nắm bắt (grasp), vô cùng vô biên.

Phật: Đúng như vậy, Sariputra. Không nên trụ tại ý nghĩ rằng ngũ uẩn là thâm sâu. Khi không trụ tại ý nghĩ rằng “không dụng công (make effort) về ngũ uẩn” thì người này không dụng công về những suy nghĩ rằng “ngũ uẩn là thâm sâu”. Khi người này đã không dụng công về những ý tưởng đó thì người này không trụ lại ý nghĩ rằng “ngũ uẩn thì thâm sâu”.

Những gì Bồ Tát đạt được khi sở hữu trí tuệ hoàn hảo

Sariputra: trí tuệ hoàn hảo chỉ nên dạy cho Bồ Tát bất thoái chuyển, hay những người đã được thọ ký, thì những người này mới hiểu được trí tuệ hoàn hảo, và chỉ như vậy thì trí tuệ hoàn hảo này mới được giảng dạy. Vì những người này không nghi ngờ, hiểu thấu và không cãi lý trí tuệ hoàn hảo (dispute).

Sakra: Vậy nếu trí tuệ hoàn hảo được giảng trước Bồ tát chưa được thọ ký thì có sai lầm ở đâu không?

Sariputra: Kausika, nếu Bồ Tát chưa được thọ ký mà nghe được trí tuệ hoàn hảo, nhìn thấy, ca tụng, thờ phụng và lắng nghe, và người này không sợ hãi khi nghe được điều này thì cần phải biết người này đã từ xa đến đây, đã đi theo thừa này từ lâu, và thiện căn người này đã thành thục. Không lâu sau bây giờ thì người này sẽ được thọ ký Vô thượng Bodhi. Cần phải biết sự thọ ký đã gần kề, và sẽ đến khi người này gặp một, hai hay ba Phật Ngài. Và dĩ nhiên là người này sẽ làm vui lòng các Phật, làm vui lòng không ngơi, và người này thấy những vị Phật này thọ ký, từ đây dẫn người này đến sự thọ ký Bodhi. Khi người này đã đi từ xa lại, đi trên đại thừa trong thời gian lâu dài và những thiện căn đã là thành thục thì Bồ Tát này mới có được trí tuệ hoàn hảo này để mà xem, ca ngợi, thờ phụng, lắng nghe và hiểu rõ. Không cần phải nói nếu người này không chỉ nghe mà còn tiếp nhận, giữ trong trí, dạy, học, lưu truyền, giải thích nghĩa và tụng trí tuệ hoàn hảo

Phật: Đúng như vậy, Sariputra, đúng như ông đã nói.

5 Ví dụ so sánh cho sự đến gần Bodhi Vô thượng

Sariputra: Chợt con nghĩ đến những so sánh ví dụ sau, thưa Ngài. Cũng như chúng ta biết chắc được người thuộc Bồ Tát thừa thì khi người này nằm mơ thấy đang ngồi ở Bodhi đạo tràng, thì đã đến gần tới Vô thượng Bodhi…cũng như vậy, chúng ta biết những người đã thỏa mãn những điều kiện trên thì đã đi trên Bồ Tát thừa trong thời gian dài, đã đến từ xa tới, và đã đến gần sự thọ ký. Chúng ta biết chắc rằng Phật sẽ thọ ký cho người này được Bodhi. Vì Bồ Tát đã đi trên con đường Bồ Tát từ lâu dài, và thiện căn đã thành thục thì mới có được trí tuệ hoàn hảo này, chỉ nghe thôi cũng vậy. Không cần phải nói nếu người này giữ luôn trong trí,vv hay lặp lại. Vì những người có nhiều nghiệp, dễ đưa đến sự phỉ báng pháp thì trở nên chán ghét trí tuệ hoàn hảo này, và đi chệch hướng pháp này. Vì có nhiều nghiệp này mà người này không gieo trồng thiện căn, không thỏa mãn hay tin tưởng giới hạn sự thật này (reality limit). Nhưng những người cảm thấy thích thú và tin tưởng pháp này thì chính là những người đã gieo trồng thiện căn, gieo trồng một cách thiện xảo.

Người đi ra khỏi rừng rậm âm u, 100 dặm dài, 1000 dặm lớn thì có thể thấy những dấu hiệu biểu hiện rằng thành phố đã gần nơi đây, hay những nơi có người như chăn bò, chăn gia súc, hay đương biên giới, vườn. Từ những dấu hiệu này người này biết đã đến gần tới nơi đông đúc. Người này cảm thấy vui vẻ, và không bị lo sợ bởi nạn giặc cướp. Cũng như vậy Bồ Tát nào thấy có sự hoàn hảo thâm sâu này xuất hiện thì biết là người này đã gần đến Vô thượng Bodhi, và không bao lâu sau sẽ được thọ ký. Người này không sợ phải rơi vào địa vị Thanh Văn hay Duyên Giác. Vì dấu hiệu này đã hiện trước người này, ví dụ như người này đã cố được trí tuệ hoàn hảo để mà nhìn thấy, ca tụng, thờ cúng, lắng nghe hay hiểu.

Phật: Đúng như vậy, Sariputra. Ông cũng nên nói thêm về điều này, vì những gì ông nói và sắp nói đều cũng là nhờ thần lực của Phật.

Sariputra: Một người muốn thấy đại dương thì sẽ tìm cách đi đến đó. Khi người này thấy cây, hay dấu hiệu của cây, núi hay dấu hiệu của núi thì người này biết đại dương còn xa. Nhưng khi người này không thấy cây hay núi thì người này biết đại dương đã gần kề nơi đây. Vì đại dương này dần dần lài xuống thấp (slope away), và chung quanh nó thì không có cây hay núi. Vì vậy, mặc dù người này không thây đại dương ở trước mắt, nhưng người này biết chắc là đại dương đang gần kề, và không xa nơi đây. Cũng giống như vậy đối với Bồ Tát nghe được trí tuệ hoàn hảo này. Ta biết rằng mặc dù người này không mặt đối mặt diện kiến với Phật, và được thọ ký Bodhi nhưng người này đã đến gần với sự hoàn hảo. Vì người này có được trí tuệ hoàn hảo để mà chiêm ngưỡng, ca tụng, thờ phụng, nghe hay hiểu.

Cũng giống như vậy, thưa Ngài, cũng như lá năm trước sắp tàn lụi hết, người này có thể thấy chồi mọc lên từ cây. Những người Jambudvipa thì vui mừng, vì khi thấy những dấu hiệu này ở trong rừng cây thì người này biết sắp có hoa và quả, vì hộ thấy những dấu hiệu này từ cây. Cũng như vậy thưa Ngài, chúng ta biết được là Bồ Tát, khi nhận được trí tuệ hoàn hảo, khi trí tuệ hoàn hảo này xuất hiện cho người này thì người này đã thành thục thiện căn từ lâu rồi. Chính vì người này có thiện căn nên trí tuệ hoàn hảo mới ngả xuống cho người này. Vì vậy chư thiên thần nào thấy Phật quá khứ thì đều vui mừng, hớn hở và thích thú, vì người này biết không lâu sau Bồ Tát này sẽ được thọ ký Bodhi, vì với Bồ Tát rong quá khứ thì đây là dấu hiệu để họ nhận được sự thọ ký Bodhi

Cũng như vậy, thưa Ngài, người phụ nữ có mang với dạ nặng nề, luôn mệt mỏi và quằn quại (twisted), người này không đi lại nhiều, ăn ít, ít thấy thoải mái, ít nói, có ít sức lực nhưng nhiều đau đớn, thường kêu la và tránh những nơi mình thường ở. Người này biết đang chịu phải những điều không dễ chịu này là vì đã đi theo những quyết định và ý nghĩ không sáng suốt trong quá khứ, thực hành theo, phát triển, tạo ra nhiều việc như vây. Khi những dấu hiệu này xuất hiện thì người ta biết rằng cô ta sắp sinh nở. Cũng như vậy, khi Bồ tát thấy có trí tuệ hoàn hảo này xuất hiện để mà mà chiêm ngưỡng, ca tụng, thờ phụng, nghe hay hiểu, và khi nghe được điều này, người này vui mừng, thích thú, và quyết tâm ước muốn rèn luyện theo trí tuệ hoàn hảo thì ta biết người này không bao lâu sẽ đạt được Bodhi

Vì sao Bồ Tát được Phật thương quý (favoured)

Subhuti: Thật là tuyệt vời khi thấy Phật đã quan sát những Bồ Tát này, bảo vệ và thương quý họ.

Phật: Bởi vì những vị Bồ Tát này thực hành vì lợi ích và sự vui sướng của nghiều người, vì lòng từ bi cho thế giới. Vì hạnh phúc và lòng từ bi đối với chư thiên và nhân loại, cho một số lớn người mà người này muốn đạt được Bodhi, và sau đó là giảng dạy kinh pháp tối thượng.

Thái độ đúng đắn đối với trí tuệ hoàn hảo

Subhuti: Làm sao để mà Bồ Tát đi theo trí tuệ hoàn hảo trở nên ngày cang hoàn thiện?

Phật: Bồ Tát đi theo trí tuệ hoàn hảo, vì sự đi này không làm giảm hay tăng các uẩn, và được xem là người này không xét pháp hay không phải pháp (review). Đây là cách mà người đi theo trí tuệ hoàn hảo trở nên ngày cang hoàn thiện.

Subhuti: Điều này thật khó nghĩ bàn

Phật: Nói cho cùng (ultimately), hình tướng thì không nghĩ bàn, cũng như các uẩn, hay những sự vật được coi là dùng để tạo ra những sự vật khác. Tới cùng tận thì người này không nghĩ bất cứ hay tất cả các uẩn là không thể nghĩ bàn (unthinkable), người này đi trên trí tuệ hoàn hảo

Sariputra: Những ai là người toàn tâm toàn ý, chú tâm chân thành và sự hăng say thì biết được tính vắng lặng (emptiness)?

Phật: Những Bồ tát nào toàn tâm toàn ý, chú tâm chân thành và sự hăng say trong sự thật cho đến trí tuệ hoàn hảo, thì biết, ngay cho đến sự vắng lặng.( in verity even unto emptiness as perfect wisdom, is merely aware, even unto emptiness.)

Sariputra: Đâu là sự rèn luyện của Bồ tát, và ý nghĩa của từ này là gì?

Phật: Bồ Tát không tạo dựng sức mạnh (power) hay cơ sở nền tảng (ground) (như sự tự tin), cũng không tạo Phật pháp, ngay cả sự toàn giác cũng vậy…Vì sức mạnh (power) hay cơ sở nền tảng (ground), Phật pháp, ngay cả sự toàn giác thì đều không thể nghĩ bàn cũng giống như bất cứ hay tất cả pháp nào. Vì thế, như là để rèn luyện thì Bồ tát không đi trong hay ngoài trí tuệ hoàn hảo. Vì không có lý do thực nào mà 1 người được gọi là Bồ Tát, vì thế đây chính là ý nghĩa của từ “rèn luyện”

Những chướng ngại đối với trí tuệ hoàn hảo

Subhuti: Sở học, sự nhận thức và hiểu nghĩa thật là sâu xa khi trí tuệ hoàn hảo được diễn tả như vậy. Đây đúng là một kho tang châu báu, kho tàng thuần khiết cũng như không gian thì thuần khiết. Quả thật là không có gì ngạc nhiên khi có nhiều cản trở cho sự đọc, tụng, viết, học, suy nghĩ hay hiểu trí tuệ hoàn hảo như vậy

Phật: Có nhiều cản trở cho người đọc, tụng,vv trí tuệ hoàn hảo, nó luôn luôn tồn tại. Bởi vì Ác Ma là người tạo ra nhiều khó khăn, cũng giống như ở đây có người vội vàng sao chép ra. Nếu người này có 1 tháng, 2 tháng hay 3 tháng, người này vẫn nên tiếp tục sự viết chép. Nếu có 1 năm hay hơn nữa thì người này cũng nên tiếp tục viết chép trí tuệ hoàn hảo (vì trong thời gian này có thể có gián đoạn) Sự thật là, đối với những gì quý giá thì những việc khó khăn cản trở luôn hiện ra.

Subhuti: Thưa Ngài, ngay khi trí tuệ hoàn hảo được học tập thì Ác Ma luôn là người ham muốn, tận lực tìm cách gây khó dễ

Phật: Tuy vậy nó không thể tạo ra những trở ngại đáng kể nào đối với Bồ Tát đã chú tâm toàn lực vào công việc của mình

Bồ Tát hỗ trợ bởi Phật.

Sariputra: Thưa Ngài, ác Ma luôn tìm cách gây trở ngại cho sự học tập trí tuệ hoàn hảo, vậy làm sao mọi người học tập được, và bằng thần lực của ai thì người này có thể tiến được trên con đường này?

Phật: Bằng thần lực của Phật, người này học, luyện tập trong sự thể như vậy (thusness), đây chính là tính tự nhiên của Phật, bảo hộ, yểm trợ gìn giữ vô số thế giới hệ, quan sát và gìn giữ những ai học theo trí tuệ hoàn hảo. Phật quan sát và trợ giúp những người như vầy. Không ai có thể gây chướng ngại cho những ai được Phật quan sát và suy nghĩ đến.

Sariputra: Vậy có phải chính thần lực này của Phật là điều mà Bồ Tát rèn luyện học hỏi như là trí tuệ hoàn hảo, và tinh tấn rèn luyện trong hay chính “sự thể như vậy”?

Phật: Đúng như vậy, Sariputra. Chính vì điều này, những người này được Phật biết tới, được Phật nhìn thấy và bảo vệ, và Phật nhìn những người này bằng mắt Phật. Khi những Bồ Tát này học trí tuệ hoàn hảo và tiếp tục rèn luyện trong sự thể như vậy, trụ như vậy mà không có cơ sở (ground) đối với các quyết định tới sự toàn giác. Nhưng nếu chỉ học trí tuệ hoàn hảo mà không luyện tập tinh tiến trên sự thể như vậy, không đứng vững trên sự như vậy (suchness), những người này cũng được các Phật biết đến, được hỗ trợ và nhìn thấy bởi Phật, và Phật nhìn thấy những người này bằng Phật nhãn. Chỉ học trí tuệ hoàn hảo này lien tục thôi thì sự hoạt động trí não cũng rất có lợi cho những người này, một điều lợi lớn, thành quả và sự đền thưởng lớn. Vì, để nhắm tới sự thật tuyệt đối tối hậu, trí tuệ hoàn hảo được đặt ra để giúp mọi người xuyên suốt được tính chất tự nhiên của Pháp là gì.

Dự đoán về sự lưu truyền của trí tuệ hoàn hảo

Hơn thế nữa, những Kinh tuân theo (in accord) 6 sự hoàn hảo này tiếp tục như vậy ngay sau khi sự nhập Nirvana của Phật, xuất hiện ở hướng Nam. Và cũng giống như hướng Nam, trí tuệ hoàn hảo tiếp tục được lan đến hướng Đông, và tới hướng Bắc và hướng Tây, vào bất cứ thời điểm nào thì Pháp Vinaya này cũng giống như kem mới làm, và là luật tốt, dung hòa như Pháp thân (dharmakaya). Có cùng vị với, như và bởi những người dụng công đúng, học, cống hiến, hồi hướng và gìn giữ trí tuệ hoàn hảo là với, như và bởi Phật (with, as and by Tathagatas), những người này được Phật chấp thuận, gìn giữ và nhìn thấy bằng mắt Phật.

Sariputra: Vậy trí tuệ hoàn hảo, vào thời điểm cuối cùng, thời gian cuối cùng (last period) cũng được lưu truyền rộng rãi ở phương Bắc, ở phía Bắc thế giới này chăng?

Phật: Ngay cả phương Bắc, những ai dụng công đúng, tìm sâu vào trí tuệ hoàn hảo thì ngay cả khi những người này chỉ nghe được trí tuệ hoàn hảo thì liền lưu truyền mọi nơi. Những Bồ Tát biết và học trí tuệ hoàn hảo và hơn nữa thì đã đi trên thừa này từ lâu.

Miêu tả Bồ Tát học trí tuệ hoàn hảo

Sariputra: Những Bồ Tát ở phương Bắc học trí tuệ hoàn hảo thì có nhiều chăng?

Phật: Có rất nhiều Bồ Tát ở phương Bắc. Nhưng chỉ có một số ít người học sâu vào trí tuệ hoàn hảo, và khi trí tuệ hoàn hảo đang được diễn giảng thì những người này không bị thoái chí. Những người theo, đặt câu hỏi và thờ phụng Phật- đi cũng như đến- là những người đã đi trên thừa lâu dài. Những người này thì hoàn thiện và làm ích lợi, làm tốt hơn mọi người. Những người này như vậy, và tất cả cũng vậy (As such these are, as is all). Sự nhận thức và biết được như là sự tự tồn tại tự phát, ban sơ và trên cả thuần khiết (Mere awareness and bare realization are these as spontaneously self-existent, primordial and beyond even purity itself). Phật nói về sự toàn giác, để đạt được sự toàn giác và đến được sự toàn giác cho và như những người này. Ngay cả khi những người này thoát khỏi kiếp sinh này (present birth), những suy nghĩ, cho đến toàn giác và trí tuệ hoàn hảo, được tiếp tục nhờ nghiệp (tánh tập quán). Và những người này bàn luận về mẩu đối thoại này, nói về và liên quan đến Bodhi tối thượng. Trí tuệ hoàn hảo và sự toàn giác liên hệ với những người này như vậy. Những người này không thể bị cản trở và làm chệch hướng bởi Ma, không cần phả nói đến những người khác, cho dù họ có dùng tâm lực, sức mạnh hay thần chú. Cũng giống như kim cương xác định được (resolve), những người này không thể bị cản trở và họ tiến đến Bodhi. Nhờ nghe trí tuệ hoàn hảo này mà thiện nam thiện nữ có được sự nhiệt tình hào hứng, sự tự tin rất lớn và cả niềm tin không thể lay động. Những người này trồng căn lành vì mọi người. Đối trước Phật, những người này nguyện: Chúng con đi trên Bồ Tát đạo để tiết lộ cho mọi người đương đến Bodhi, đúng vậy, vô số Na do tha ức triệu chúng sinh. Chúng con sẽ tiết lộ Bodhi cho những người này, khuyến khích và tiếp sức, giúp họ tiến đến và thành lập những việc như vậy, giúp họ đến với những hành động và sự cố gắng không thoái chuyển.” Và vì những suy nghĩ này cũng là suy nghĩ của ta, những thiện nam và thiện nữ này nguyện như vậy, thuộc Bồ Tát thừa. Khi những người này củng cố được niềm tin như vậy thì họ sinh ở quốc độ của Phật, và diện kiến trước mặt Thế Tôn, Phật đã diễn giải Pháp trí tuệ hoàn hảo thâm sâu cho họ nghe. Ở nhiều cõi Phật, những người này giúp mọi người nhận thức được cái nhìn này bằng cách xóa bỏ những chướng ngại tới sự nhận thức đầy đủ, và cũng giúp những người này trên con đường Bodhi cho tất cả chúng sinh

Sariputra: Thật là tuyệt vời khi nghĩ rằng các Pháp quá khứ, vị lai và hiện tại đều vắng lặng. Phật không trải nghiệm sự không biết (Tathagatas do not experience such as unaware), không có pháp nào là không được nghĩ ra, nhưng trên cả sự thuần khiết, biết như không gian. Sự hành động (conduct) thì không phải là một cái gì đó, ở bất cứ nơi đâu, hay có ai không biết. Những Phật như vậy biết (cognize) được hành động của những Bồ Tát rất mực mong muốn Bodhi, mặc dù ý muốn này rất nhỏ bé, vì họ cũng bỏ công sức, mặc dù rất nhỏ. Tuy vậy thưa Ngài, trong số những thiện nam thiện nữ, những ai học kỹ càng trí tuệ hoàn hảo, và cố gắng vì 6 ba la mật và vì lợi ích của mọi người, tìm kiếm, nỗ lực rất nhiều để đạt được trí tuệ hoàn hảo, có một số vẫn không đạt được, trong khi đó có người đạt được trí tuệ hoàn hảo mặc dù không cố gắng nhiều. Thưa Ngài, vì sao lại như vậy?

Phật: Đúng như vậy, Sariputra, trong quá khứ, vị lai, hiện tại, pháp là không. Phật không nhìn thấy, nghe hay cảm nhận được những việc không có thức (feel such as unaware). Điều này càng đúng đối với những Bồ Tát tuy tìm kiếm trí tuệ hoàn hảo, nhưng vẫn không có được. Có người tìm được mặc dù không phải tìm kiếm gì cả. Đây là những Bồ Tát trong quá khứ đã tìm kiếm nỗ lực săn lùng trí tuệ hoàn hảo này. Chính vì sự nỗ lực và động lực của thiện căn này mà những người này biết được trí tuệ hoàn hảo, mặc dù hiện tại người này không tìm kiếm trí tuệ hoàn hảo. Và cũng như vậy những Kinh pháp khác nữa, vốn cũng tuyên dương trí tuệ hoàn hảo, tự tìm đến người này. Đây là một sự thực, Sariputra, Bồ Tát tìm kiếm trí tuệ hoàn hảo, sau 1 hay 2 lần sanh thig sẽ nhận thức được trí tuệ hoàn hảo. Cũng như vậy, những Kinh pháp khác đi theo trí tuệ hoàn hảo cũng tự tìm đến người này.

Sariputra: Vậy chỉ có những Kinh pháp hợp với (in accord) 6 ba la mật thì mới đến với người này chăng, hay là còn những Kinh khác nữa

Phật: Tại đây những Kinh thâm sâu khác cũng đến với người thiện nam thiện nữ này. Một quy luật là Bồ Tát nào chỉ cho người khác biết trí tuệ hoàn hảo này trên con đường đến Bodhi, giúp đỡ những người này trên con đường nói trên, giúp họ không thoái chuyển, và những người cũng rèn luyện như vậy, sau khi người này tái sinh thì những Kinh pháp sâu xa này cũng tự đến với người này, những pháp vốn hợp với sự không nắm bắt của cơ sở, hợp với tính vắng lặng, cũng hợp với 6 ba la mật

Chương XI

Những hành động của Ma

Một số hành động của Ma

Subhuti: Phật đã nói về những đức hạnh của những thiện nam nữ như trên. Vậy có trở ngại nào đến với những người này chăng?

Phật: Có nhiều trở ngại, và những trở ngại này được xem như là của Ma làm

Subhuti: Vậy những trở ngại này là gì?

Phật: Những Bồ Tát đã đi trên con đường trí tuệ hoàn hảo từ lâu, hoặc hiểu được sau một thời gian dài, hay khi vừa hiểu được thì tự nhiên bị nhiễu loạn (disturbed). Hay có người nào khi viết mà ngáp, cười, hay cười mỉa mai (sneer), hay học nhưng tâm thức không tịnh. Hay khi viết mà nghĩ đến việc khác, không chuyên tâm. Hay người này viết để chế giễu người khác, hay không tập trung. Sự viết này thì là bất thuận lẫn nhau (this writing is in mutual discord). “Chúng tôi không trụ vững ở nơi đây, chúng tôi không vui thích khi nghe điều này”…Khi nói như vậy xong những người này bỏ đi. Vì những suy nghĩ này có từ nguồn gốc không tin tưởng pháp, những người này suy nghĩ “Tôi không được định là để đạt được Bodhi (predestined)…và rồi đứng dậy bỏ đi. Hay, người này thấy và nghĩ rằng cuốn sách này không nói đến tên và nơi sinh của họ, không nhắc tới tên hay bộ tộc của họ, cha mẹ, gia đình, những người này liền quyết định không nghe trí tuệ hoàn hảo, và rồi bỏ đi. Mỗi khi người này bỏ đi là lập đi lập lại bấy nhiêu kiếp người này phải chịu sinh tử, nhiều như số lần họ nghĩ như vậy, và ngay cả lúc này, trong lúc ở những kiếp này, người này có thể cố gắng lại từ đầu. Tất cả là vì lý do gì? Bồ Tát không muốn nghe sâu về trí tuệ hoàn hảo thì không thể đến được với tâm linh của Pháp, bất luận là thế giới hay siêu thế giới.

Trí tuệ hoàn hảo và Kinh của Thanh Văn (Đệ tử)

Hơn thế nữa, một số người có hay không nhận ra rằng mình có thuộc thừa Bồ Tát không, và một số người bỏ cuộc với trí tuệ hoàn hảo…chính sự thấu hiểu vượt lên trên kiến thức, vốn đã nuôi dưỡng sự biết tất cả. Chúng ta có thể quyết định tìm đến với Kinh khác, nhưng sự chỉ dạy và hiểu được thì không tiết lộ sự biết đồng nhất (uniform awareness) cho sự nuôi dưỡng của chúng ta. Chính đây là sự biết thuần khiết (pure cognition) có chung của vô số chúng sinh, vô cùng hiếm để gặp và hiểu. Thực sự là hiếm như con rùa, trong một kiếp trôi giữa biển vô tận, biển này, theo dòng biển, đưa nó đến bến bờ nghỉ ngơi và nuôi dưỡng. Thực vậy Subhuti, hiếm đến như vậy.

Đa số chúng ta không học và hiểu trí tuệ hoàn hảo, và vì vậy không muốn rèn luyện trong những việc thuộc thế giới và lĩnh vực tâm linh của pháp, chúng ta cũng không tự mở mang mình với pháp này. Vì không học và hiểu trí tuệ hoàn hảo mà chúng ta không thể biết được về việc thế giới (worldly) hay tâm linh phổ quát của pháp.

Mặc dù tất cả đều có được tiềm năng giống nhau này, một số người bỏ chúng đi và bỏ luôn cả trí tuệ hoàn hảo, vốn chính là cội gốc để hiểu được việc thuộc thế giới này và tâm linh phổ quát của pháp, và thay vào đó lại tìm sự hỗ trợ từ một cành nhánh khác. Cũng giống như con chó chê đi thức ăn mà chủ nó đưa, lại tìm đến một ngụm nước tư người hầu, cũng như vậy, chúng sinh được hiểu tiềm ẩn là thuộc thừa Bồ Tát lại bỏ đi trí tuệ hoàn hảo này, vốn là nguồn gốc để biết được tất cả, nhưng lại tìm lấy cái trung tâm, lõi, tìm sự tăng trưởng, quả vị Phật, Thanh Văn hay Duyên Giác thừa, cũng giống như cành và lá. Đây cũng được xem như là việc Ma làm.

Lần nữa, tất cả chúng sinh đều có năng lực như nhau nhưng không nhận biết được sự tập trung nỗ lực đúng đắn để mà áp dụng điều này, để bằng cách này mà nuôi dưỡng sự biết toàn giác. Tuy vậy đa số chúng ta vẫn, trong một thời gian nào đó, bỏ đi, chê, hay đơn giản là quên mất trí tuệ hoàn hảo này, và lại học những Kinh khác thuộc Thanh Văn hay Duyên Giác thừa, cũng giống như nhánh và lá, nghĩ rằng những Kinh này hơn trí tuệ hoàn hảo. Bồ Tát thì không luyện tập giống như những người thuộc Thanh Văn hay Duyên Giác thừa.

Vậy Thanh Văn hay Duyên Giác rèn luyện như thế nào? Tôi quyết định như vầy, tôi đi theo thầy này và từ kiến thức này, tôi đi dạy người khác những gì tôi biết, và chính nhờ điều này mà tôi đã thuần phục một chúng sinh, đem lại thanh bình cho một người, một người tôi đã dẫn đến Nirvana cuối cùng. Chính vì vậy tôi rèn luyện và tu tập như vậy là để gieo trồng căn lành nhằm thuần hóa chính tôi, đem lại thanh bình cho tôi, để đưa tôi đến Nirvana.

Bồ Tát chúng ta luyện tập khác, mặc khác, chúng ta luyện như vầy: Để lợi ích vô số chúng sinh như một, và để đến được và biết được sự thể như vậy (suchness) và diễn nói cho vô số người. Quá trình trí tuệ hoàn hảo và Bồ Tát thừa được chỉ ra như vậy, cho thấy như vậy và được chứng minh là mọi người đều có nó, lúc này tôi sẽ dọn đường cho sự giải thoát vòng luân hồi vô số chúng sinh và chỉ lộ Nirvana. Cũng như vậy, nếu xu hướng cho phép, nghiệp lực bị loại trừ…dọn hết mọi trở ngại đến giới hạn của sự thật, bất cứ ai cũng sẽ được tiết lộ Bodhi và tiến tới parinirvana…toàn bộ chúng sinh trong vũ trụ. Với ý định này Bồ Tát rèn luyện trong nhiều thực tập để gieo trồng căn lành. Nhưng người này không khoe khoang…Vì tưởng tượng như vầy, nếu có người không thấy voi, lại muốn biết được màu và hình thù của nó. Trong bóng tối người này sờ và kiểm xét chân của voi, và quyết đinh là màu sắc và hình dạng của nó có thể biết qua bàn chân của nó. Vậy đây có phải là một việc thông minh không?

Subhuti: Không thưa Ngài.

Phật: Điều này cũng đúng cho người nào thuộc Bồ Tát thừa mà không hiểu trí tuệ hoàn hảo này mà không đặt câu hỏi.

Tuy vậy, khi muốn có được Bodhi, người này chê trí tuệ hoàn hảo và thích học những Kinh dành cho Thanh Văn hay Duyên Giác. Đây cũng được xem như là hành động của Ma. Cũng như người muốn tìm ngọc nhưng lại không tìm trong Đại dương, lại tìm trong vũng nước của dấu chân bò, và lại nghĩ là toàn bộ biển cả nằm trong dấu chân bò, vậy người này có dùng hết khả năng và trí tuệ của mình không?

Subhuti: Không, thưa Ngài!

Phật: Cũng như vậy, điều này đúng với những người nguyện đi trên Bồ Tát thừa…tuy có tiếp nhận được trí tuệ hoàn hảo, nhưng lại không liên tục tiếp xúc và tham khảo trí tuệ hoàn hảo, không ngụp lặn trong mọi lúc, mọi lúc càng sâu hơn, như là phương tiện đến với sự hoàn hảo của trí tuệ vô tận, vô biên, vô thời gian.

Mặc dù vậy, chúng ta vẫn thích Kinh dành cho Thanh Văn Duyên Giác, qua việc ủng hộ sự trú ở những hoạt động tập trung nhưng lãnh đạm, nghĩa là ít hoạt động (concentrated but unconcerned inactivity), và điều này thì không thích hợp cho Bồ Tát thừa, chỉ là sự thuần hóa, xoa dịu và Nirvana của một mình mình. Quyết định ở ẩn, theo như các Thánh quả, từ Dự Lưu đến Duyên Giác, để vào Nirvana sau khi đã giải thoát hết các lậu trong cuộc sống này, không còn bám víu nữa. Làm như vậy là theo Thanh Văn hay Duyên Giác thừa.

Bồ Tát thì không tập trung suy nghĩ vào những việc như vậy. Vì khi đã theo thừa này, ta đã mặc áo giáp vĩ đại. Suy nghĩ của ta không chỉ tập trung đơn độc đến sự lãnh đạm, không quan tâm. Vì chúng ta cô đặc, tập trung như kim cương, người dẫn đường của thế giới, người đề xướng hạnh phúc của thế giới. Ở đây, chúng ta liên tục và không gián đoạn rèn luyện trong và như 6 ba la mật. Nhưng những người nguyện theo Bồ Tát thừa mà không biết và không hiểu Kinh thuận theo 6 ba la mật thì chê bỏ trí tuệ hoàn hảo, và thích những Kinh dành cho Thanh Văn hay Duyên Giác- căn lành của chúng tôi còn chưa thành thục, trí tuệ vẫn còn nhiều điều chưa thông, thiếu giá trị thâm sâu, sự quyết tâm vẫn còn yếu. Chúng ta có thể xem như một người xây nhà, hay người học việc, người này muốn xây một tòa lâu đài lớn bằng Vaijayanta, nhưng lại đo bằng xe mặt trời hay mặt trăng (car of sun?). Điều này cũng giống như người từ bỏ trí tuệ hoàn hảo và tìm kiếm sự toàn giác qua những Kinh dành cho Thanh Văn hay Duyên Giác, những Kinh để thuần hóa, xoa dịu và đưa đến Nirvana cho một mình cá thể riêng biệt. Nếu ta tìm những Kinh như vậy và rèn luyện với ý định như vậy thì những Bồ Tát này có dùng nhiều trí tuệ chăng?

Subhuti: Không thưa Ngài

Phật: Đây cũng được xem như là hành động của Ma. Sự thực không thể chối cãi là những việc này chúng ta tự làm cho mình bằng cách quay vào trong bản thân (turn within) và thỏa mãn với những gì được hiểu biết sai lệch là điều cần thiết cho riêng mình, sự yên ổn của sự thỏa mãn cho cá nhân đơn lẻ, và mặc dù khoác chiếc ào của khổ hạnh, nhưng chỉ có được mặt nạ khiêm nhường…và làm hiểu sai trí tuệ, gượng gạo trí tuệ

Vậy giả sử có người thấy một vị vua, và xem xét người này từ những dấu hiệu như là nước da, hình dáng, vẻ đẹp và oai nghiêm. Rồi người này cũng làm như vậy đối với 1 vị tướng.Nếu người này không thấy được sự khác biệt (make a distinction), và rồi người này nói với vị tướng, vị vua thì có nước da, hình dáng, vẻ đẹp và oai nghiêm như vầy, nếu người này muốn so ngang nhau giữa vị vua và vị tướng, thì đây có phải là một việc thông minh không?

Subhuti: Không thưa ngài!

Phật: Điều này cũng đúng với người đã nguyện đi theo Bồ Tát thừa mà tương lai lại chối bỏ trí tuệ hoàn hảo này, và tìm sự toàn giác trong nhưng Kinh thuộc Thanh Văn hay Duyên Giác thừa. Đây cũng là việc Ma làm. Mặc khác, ta dĩ nhiên không nói, “Bồ Tát, hãy tìm kiếm sự toàn giác qua những Kinh dành cho Thanh Văn hay Duyên Giác”. Bồ Tát thì không tiến đến sự diễn đạt về Bodhi Vô thượng nếu người này không rèn luyện tại những gì Phật đã nói trong Trí tuệ hoàn hảo như là thiện xảo phương tiện của Bồ Tát này. Bởi vì trí biết toàn thể của Bồ Tát thì không được diễn đạt trong bất cứ Kinh nào khác.

Lúc này, Subhuti, Phật thấy sự lợi ích của Trí tuệ hoàn hảo, bằng nhiều cách khác nhau Phật chỉ bày cho Bồ Tát, giới thiệu người này và khuyến khích họ, làm cho những người này hứng thú và vui thích, ủy thác cho những người này, biết rằng họ sẽ không thoái chuyển trước Vô thượng Bodhi

Subhuti, vậy những Bồ Tát này có thông minh lắm không, nếu như đã được không thoái chuyển trước thừa vĩ đại này, laị muốn bỏ đi, quay đi và muốn 1 thừa thấp hơn?

Subhuti: Không thưa Ngài!

Phật: Nếu một người đang đói lại từ chối cao lương mỹ vị, lại thích thức ăn hư nghèo, vậy người này có dùng hết trí tuệ của mình chăng?

Subhuti: Không thưa Ngài!

Phật: Cũng như vậy trong tương lai sẽ có Bồ Tát rời bỏ Trí tuệ hoàn hảo này, và thích những Kinh thuộc Thanh Văn và Duyên Giác, và lại tìm kiếm trí tuệ toàn giác từ những Kinh dành cho Thanh Văn Duyên Giác. Vậy người này có dùng hết trí tuệ của mình chăng?

Subhuti: Không thưa Ngài!

Phật: Cũng vậy, đây cũng là việc Ma làm. Một người có một viên ngọc vô giá mà lại cho nó là bằng giá trị với một viên khác có giá trị thấp hơn. Vậy người này có dùng hết trí tuệ của mình chăng?

Subhuti: Không thưa Ngài!

Phật: Cũng như vậy trong tương lai sẽ có người thuộc Bồ Tát thừa, mặc dù đã có được viên ngọc sáng chói của trí tuệ hoàn hảo, nhưng lại nghĩ nó bằng với Thanh Văn và Duyên Giác thừa, và tìm kiếm sự toàn giác trong cấp độ Thanh Văn và Duyên Giác. Vậy người này có dùng hết trí tuệ của mình chăng?

Subhuti: Không thưa Ngài!

Phật: Cũng vậy, đây cũng là việc Ma làm.

Những việc Ma làm

Hơn thế nữa, Subhuti, khi trí tuệ hoàn hảo đang được nói đến, diễn tả, giải thích, học hỏi, tụng, lặp lại, hay chỉ viết ra thôi, có nhiều cái nhìn sâu sắc đến dồn dập, và làm cho tâm thức bị rối loạn, đây cũng là việc Ma làm

Subhuti: Vậy có thể nào viết chép trí tuệ hoàn hảo chăng?

Phật: Không, Subhuti. Đây cũng được xem như là hành động của Ma khi mà người này viết trí tuệ hoàn hảo, người này nghĩ rằng đây chính là trí tuệ hoàn hảo được viết xuống, hay không phải trí tuệ hoàn hảo được viết xuống, hay chấp nhặt vào ngôn từ của trí tuệ hoàn hảo, hay những gì không phải trong ngôn từ

Hơn thế nữa, Subhuti, khi viết trí tuệ hoàn hảo thì trong đầu chúng ta suy nghĩ nhiều điều: Cung điện, làng, thành thị, quốc gia, quận, thành phố hoàng gia, vườn, thầy giáo, truyện, kẻ cướp, nơi tắm, đường lộ, cáng, những việc vui, những việc buồn, đàn bà, đàn ông, vô giới tính, những trường hợp không tiện, cha, mẹ, anh, chị, bạn bè, họ hàng bên mẹ, đồng hương, vợ cả, con trai con gái, nhà cửa, đồ ăn uống, quần áo, giường, chỗ ngồi, cách mưu sinh, trách nhiệm, những lúc tham, sân, si, đúng thời, lúc may mắn, lúc không may, bài nhạc, bản nhạc, điệu nhảy, thơ, vở kịch, bài luận (treatise), việc làm ăn, truyện tiếu, nhạc kịch, buồn bã, vấn đề, và…chính chúng ta

Đây và những hành động tâm thức khác là những việc của Ma-được xem như là được dàn dựng khi trí tuệ hoàn hảo đang được nhắc tới, học hay đơn giản chỉ là viết xuống, và vì vậy Ma được xem như là gây ra rắc rối và nhầm lẫn cho suy nghĩ của Bồ Tát. Bồ Tát nhận thức được điều này, được xem là những hành động của Ma, và tránh được bằng cách không thấy những việc này là của Ma làm (!). Hơn thế nữa, suy nghĩ của ta còn về vua, hoàng tử, voi, ngựa, xe ngựa, quân lính. Đây cũng được xem như là hành động của Ma. Hơn thế nữa, suy nghĩ của ta còn về lửa, sự cám dỗ, tiền, ngô, sự giàu có. Đây cũng được xem như hành động của Ma.

Hơn nữa Ma tiến đến Bồ Tát đang nhắc đến, giảng giải, viết chép vv..trí tuệ hoàn hảo và đem theo những Kinh rất sâu nhưng chỉ thuộc Thanh Văn hay Duyên Giác thừa. Chúng khuyên như vầy…hãy rèn luyện trong những Kinh này, chép, giải nghĩa, tụng, vì từ đây xuất phát ra sự toàn giác. Nhưng Bồ Tát thiện xảo phương tiện thì không mong muốn những pháp này. Vì mặc dù Kinh có nói đến sự Vắng lặng, không dấu hiệu, không ước muốn, nhưng những sự thiện xảo của Bồ Tát không được nhắc đến, hay nói đến. Bồ Tát không khéo léo trong sự tinh chế của kiến thức của sự phân biệt của sự biết của sự biết của phương tiện thiện xảo, thì từ bỏ thẳng thừng trí tuệ hoàn hảo này, và tìm kiếm sự thiện xảo trong những Kinh thuộc Thanh Văn hay Duyên Giác thừa. Đây cũng là việc Ma làm đối với Bồ Tát.

Những mâu thuẫn giữa thầy và trò

Và nữa, đây cũng là những hành động của Ma được xem là có khả năng phá hủy những cơ hội gặp gỡ giữa thầy và trò. Đầu tiên, có thể trò thì hăng say và mong muốn được tiếp nhận trí tuệ hoàn hảo, nhưng thầy thì lười biếng, không muốn diễn pháp

Hoặc thầy thì không biết mệt nỏi, và có cảm hững muốn truyền pháp trí tuệ hoàn hảo, nhưng trò thì quá bận hay mệt mỏi. Thứ hai, có thể là trò khá siêng năng, và mong muốn được học, giữ trong trí, nhắc đến, thâm nhập, lưu truyền hay đơn giản chỉ là viết lại quá trình của trí tuệ hoàn hảo này, thông minh, có trí nhớ tốt, nhưng thầy thì đi qua một quận khác, hay không biết những điều chính, không nhớ chi tiết hay không có học thức cao

Hoặc người thầy thì không mệt mỏi, có học thức rộng, cảm hứng muốn nhắc đến trí tuệ hoàn hảo, nhưng trò thì đi qua một tỉnh khác, không không biết những điều chính, không nhớ chi tiết hay không có học thức cao. Hơn nữa, người thầy cũng có thể là người đặt nặng chuyện vật chất, những điều lợi, danh tiếng, quần áo, trong khi người trò là người có ít ý muốn, dễ hài lòng, và không bị ràng buộc nhiều lắm (detached)

Hoặc là người này hoặc người kia hay cả hai đều không muốn rời bỏ những gì quý giá. Đây cũng là một điểm gây bất đồng, khi câu hỏi được đặt ra là rèn luyện tới trí tuệ hoàn hảo, hay sao chép, những việc như vậy. Mặt khác, học trò cũng có thể là người tràn đầy niềm tin, có cảm hứng ngay khi mới nghe tới quá trình trí tuệ hoàn hảo này và sự hiểu biết về ý nghĩa như vậy, hào phóng và tự do; nhưng người thầy thì không có niềm tin, dễ hài lòng, không ham muốn diễn giải trí tuệ hoàn hảo.

Hoặc trò có thể có nhiều niềm tin, mong muốn nghe và hiểu ý nghĩa, nhưng có thể là thầy, vì có trở ngại nào đó, không có những Kinh như vậy, không thể hiểu Kinh; thì người trò sẽ mất liên lạc với những người thầy như vầy.

Hoặc nữa, người thầy có thể muốn chỉ ra, nhưng trò thì không nhất tâm và ngay cả không muốn nghe. Hơn thế nữa, người trò không muốn nghe có thể vì lười biếng, bị mệt nhọc của cơ thể chi phối, nhưng thầy thì muốn chỉ ra; hoặc ngược lại, mặc dù trò muốn nghe nhưng thầy thì không muốn dạy vì lười biếng hay mệt nhọc cơ thể. Chính sự bất đông này khiến cho việc viết và học trở nên khó khăn

Những mục tiêu không chính đáng

Hơn thế nữa, khi viết, hay nhắc tới trí tuệ hoàn hảo, hay đang rèn luyện như vậy, có người tới và chê bai cuộc sống ở những cõi thấp, như địa ngục, ngạ quỷ, súc sinh, Atula, nói rằng những cói này thật xấu kém, những điều kiện này cũng rất tệ, hãy thôi, kết thúc miếng vải này đi (make an end to just this length of cloth) và cứ để chúng sinh này chịu số phận của họ. Đây cũng là những việc làm của Ma

Hoặc có người đến và ca tụng cuộc sống chư Thiên, nói rằng: Chư thiên thật hạnh phúc, cuộc sống trên thiên đường vui biết bao. Người này sẽ được kết qủa tốt khi chấm dứt dục vọng ở thế giới dục vọng, và tiến đến thiền định của thế giới sắc, và tiến đến những kết quả được biết đến nhiều ở thế giới vô sắc

Khi suy xét cho cùng với trí tuệ thì đây không là gì cả ngoài sự tái sinh của nỗi khổ. Phật đã nói: Ta không ca tụng sự tái sinh nào và trở thành bất cứ gì (rebirth in becoming), vì những thứ này không lâu hơn cái búng tay. Vì tất cả những gì có điều kiện thì không thường còn

Những gì gây ra sợ hãi thì đều không tốt. Tất cả những gì trong Tam đồ thì đều vắng lặng. Tất cả các pháp đều không có tự tánh. Những người có trí thì biết được tất cả đều không có sự vĩnh hằng chính vì lý do này, đều vô thường và tệ, nhất định bị thoái lui, lúc này những người này có thể đạt được Thánh quả, từ Dự Lưu đến A la hán

Bây giờ, chúng ta phải cẩn thận khi nói thêm về những thành quả (beware of meeting any further), vì thật sự chúng là những sự thất bại, kết cục là sự thống khổ. Nhưng đối với một số Bồ Tát thì đây là một nguồn gốc của lo lắng (vị ham sống ở chư thiên mà quên mất Bodhi). Đây cũng là những việc mà Ma làm

Những bất đồng khác giữa thầy và trò

Hơn nữa, thầy cũng có thể là người thích sự cô đơn một mình,trong khi trò là người thích cuộc sống cộng đồng. Ông ta nói là sẽ cho tặng trí tuệ hoàn hảo cho những ai đến chỗ của ngài ở, nhưng những ai không đến thì không cho. Vì ham cầu pháp nên những người này đến chỗ của vị này ở, tuy vậy ông ta vẫn không cho cơ hội để họ học hỏi được điều gì. Ông ta là người ham thích những thứ vật chất nhỏ nhặt, nhưng những người này không đưa cho ông ta bất cứ thứ gì mà ông ta quý. Ông ta đi đến đâu thì cũng thiếu thức ăn và bị vây quanh bởi nhiều rắc rối, gặp nguy hiểm đến tính mạng. Và những người trò biết được là nơi này thiếu thức thức ăn, nhiều nguy hiểm, và vị thầy này sẽ nói với những thiện nam thiện nữ này: Nơi đây thiếu thức ăn. Dĩ nhiên, tất cả các ông có thể đến nếu muốn. Nhưng tôi sợ là khii đến các ông sẽ thất vọng, hối tiếc. Đây là việc nói ngầm để nhằm từ chối không cho những người này đến. Những học trò này thấy ghê tởm và xem những lời nói này là những lời từ chối, không phải là nhã ý muốn cho. Khi cho rằng người này không muốn hiến tặng pháp, họ không đến nơi chỗ ông ta ở.

Hơn nữa, vi thầy này có thể sống ở nơi có nhiều nguy hiểm từ những loài gặm nhấm, từ những loài thú ăn thịt, ma quỷ. Và tuy vậy người này cũng từ nơi này đến những nơi hoang dã hơn với thú ăn thịt, rắn và kẻ cướp, có nhiều nạn đói và hạn hán. Khi gặp những người học trò này thì người này nói: Các ông hãy cẩn thận, nên biết rằng nơi đây các ông tới chính là nơi có nhiều nguy hiểm, thú gặm nhấm, thú ăn thịt, quỷ ăn thịt, và có đầy rắn độc và kẻ cướp, nó không có thức ăn hay nước uống nào cả. Vì thế các ông sẽ chịu nhiều sự thống khổ”. Chính vì vậy người này thẳng thừng từ chối bằng phương cách hiểu ngầm. Những người học trò ghê tởm và không đi với ông ta, quay trở về.

Cuối cùng, người thầy có thể là người đặt nặng về bà con thân thích, những người cung cấp thức ăn cho ông ta. Trong mọi thời gian ông ta hay đi gặp họ, chính vì vậy, ông ta thường hay bận rộn như vậy, và từ chối gặp những học sinh của mình, với lý do là tôi có người cần phải gặp. Đây cũng là sự mâu thuẫn khi trí tuệ hoàn hảo này được viết ra hay được học tập. Đây cũng là những việc Ma làm. Chính vì điều này, Ma tìm cách chống phá người học, dạy hay viết trí tuệ hoàn hảo này.

Ma được nhìn nhận như là khuyên can người khác khỏi trí tuệ hoàn hảo

Subhuti: Thưa Ngài, đâu là lý do vì sao Ma muốn cản trở người học chính quá trình của trí tuệ hoàn hảo này, dùng cách này hay cách khác.

Phật: trí tuệ hoàn hảo thì là sự toàn giác không có khởi đầu và không có kết thúc của Phật, vì vậy là nguồn gốc của sự tận tâm của vô số Phật, chính nó giúp cho vô số chúng sinh thoát khỏi những cấu bẩn và chướng ngại, chỉ nhờ sự tiết lộ đơn giản này. Vì vậy, những người đã xóa bỏ cấu bẩn thì Ma không thể thâm nhập được, và điều này làm chúng đau buồn và chán nản, và mũi tên buồn thảm làm cho chúng khó chịu. Chính vì vậy, trong khi trí tuệ hoàn hảo này được học và viết ra thì Ma cố gắng, cựa quậy, trong sự hoạn nạn của mình, bỏ ra rất nhiều công sức bằng cách này hay cách khác nhằm ngăn cản không cho học tập từ trí tuệ hoàn hảo này. Ác ma cũng được biết như là kẻ đến với dạng của một Sramana khất thực để nhằm gây ra sự bất đồng.

Để khuyên can thiện nam hay thiện nữ nào mới bắt đầu đi trên thừa thì Ma sẽ nói như vầy: Đây không phải là trí tuệ hoàn hảo mà ông tôn trọng lắng nghe. Vì nó được truyền từ Kinh của ta, được nói tới trong Kinh của ta, đây mới chính là trí tuệ hoàn hảo. Chính vì vậy, nó là người này hay người khác muốn gieo rắc nỗi nghi ngờ trong tâm trí của Bồ Tát mới bước đi trên thừa, trí tuệ vẫn chưa hoàn thiện và rộng lớn, nhưng lại chậm chạp và bị giới hạn, thường thiếu tầm nhìn, và vẫn chưa được thọ ký. Khi những người này nghi ngờ họ sẽ không tu học, không viết chép trí tuệ hoàn hảo. Đây cũng là việc Ma làm. Hơn thế nữa, Ma cũng có thể giả dạng là Phật, với nhiều tăng sĩ xung quanh, nói rằng Bồ Tát nào đi trên Pháp thâm sâu thì là người đã nhận ra được giới hạn sự thực, và vì vậy phải biết vui vẻ trở thành Thanh Văn và không phải là Bồ Tát, như Bồ Tát này đã có được. Đây cũng là việc Ma làm. Subhuti, khi trí tuệ hoàn hảo này được học và viết chép thì Ma sẽ nghĩ ra nhiều hành động như Ta đã nói, và nhiều nữa. Những điều này thì Bồ Tát phải thấy và tránh, không phát triển hơn. Bồ Tát có thể trả lời đối phó với những việc này bằng sự chánh niệm, sự tự sở hữu, và tinh tấn

Sự đối kháng giữa Ma và Phật

Subhuti: Đúng như vậy, thưa Ngài, những gì quý báu thì cũng tạo ra nhiều thù địch. Vì trí tuệ hoàn hảo thì rất tối thượng, khó gặp, và có nhiều giá trị. Ta có thể biết rằng sẽ có nhiều trở ngại đến với trí tuệ hoàn hảo. Khi chùn bước trước những chướng ngại này, người này trở nên lười biếng, ta biết rằng những người này quyết định không học và viết chép trí tuệ hoàn hảo là những người bị Ma hoành hành, và mới bước đi trên thừa, trí tuệ thì nhỏ và chậm chạp, có giới hạn và bị lệch lạc, và suy nghĩ của những người này thì không hoạt động với những pháp tối cao này

Phật: Đúng như vậy, Subhuti. Mặc dù đúng là có nhiều hoạt động của ma, sẽ có nhiều cơ quan đối kháng thế lực của Ma. Những người quyết tâm học và chép trí tuệ hoàn hảo là những người được thần lực Phật ảnh hưởng, được năng lực Phật gia trì, được Phật ân sủng. Vì ở nơi đâu có Ma chống phá, gây chướng ngại thì nơi đó Phật sẽ ra tay giúp đỡ.

Chương XII

Chỉ cho thế giới thấy (showing the world)

Trí tuệ hoàn hảo là mẹ của các Phật

Phật: Cũng như người mẹ có nhiều người con- 5, 10, hay 20, 30, 40, 50, 100 hay 1000. Khi mẹ bị bệnh thì chúng ta đều làm tất cả những gì có thể để đừng để mẹ chết, để mẹ sống càng lâu càng tốt, không để cho sự bất an đến với mẹ. Vì chúng ta biết rằng nhờ có mẹ mà ta mới có sự tồn tại này, vì trong cơn đau, mẹ đã đưa ta đến thế giới này, chỉ cho ta biết đường đi của thế giới

Chúng ta nhìn vào mẹ, đưa cho mẹ tất cả để xoa dịu sự bất ổn và khổ sở của mẹ, bảo vệ mẹ, coi trọng mẹ và chúng ta hy cọng là mẹ sẽ qua khỏi cơn đau- nguyên nhân chính là sự tiếp xúc với mắt, tai, mũi, lưỡi, thân hay ý, hay từ phong, nhiệt (bile), đàm, hay dịch, hay từ côn trùng cắn, muỗi, những động vật khác, từ người hay ma, từ những gì rơi xuống mẹ, xé làm đôi hay là va chạm mạnh mẹ.

Bằng cách này chúng tôi tôn thờ mẹ, hiến cúng tất cả những gì giúp mẹ dịu cơn đau, để mẹ biết mẹ quý đối với chúng ta như thế nào, trân trọng và bảo vệ mẹ, vì chúng ta biết rằng mẹ là người đã sinh ra ta, trong cơn đau thì sinh chúng ta ra thế giới này và dạy cho chúng ta biết về thế giới

Và cũng như vậy, các Phật giữ trí tuệ hoàn hảo này trong trí, và nhờ thần lực của các Ngài, sự gia trì và lòng từ bi (grace) mà chúng ta viết chép, học và lưu truyền, tụng trí tuệ hoàn hảo này. Và những vị Phật này, cũng đang ở trong những thế giới hệ khác, vì hạnh phúc cho tất cả, vì lòng từ bi như là sự thể giống nhau hoàn toàn của mọi chúng sinh-những người này giữ trí tuệ hoàn hảo trong trí, có nhiều nhiệt huyết, vì trí tuệ hoàn hảo này vẫn vòn tồn tại, không bị phá hủy, vì những gì Ma và quyến thuộc làm thì đều không thể ngăn cản sự diễn giảng, viết chép và rèn luyện của trí tuệ hoàn hảo này.

Các Phật rất chú trọng và ưa thích trí tuệ hoàn hảo này, cũng như các Phật cũng trân trọng và bảo vệ quá tring hoàn hảo này. Trí tuệ là mẹ và là đấng sinh thành, quá trình tiến tới hoàn hảo của người tiết lộ cho chúng ta biết sự toàn giác, sự hoàn hảo này chỉ dạy cho chúng ta đường đi của thế giới. Vì sự hoàn hảo này mà các Phật xuất hiện. Vì sự hoàn hảo này sinh ra, chỉ dạy và nhận thức được sự biết thuần khiết của toàn giá, sự hoàn hảo này chỉ cho ta biết sự như thật của thế giới. Sự toàn giác này của các Phật hiện ra như là sự thâm sâu hoàn hảo nhất của người (mẹ).

Phật trong 3 thời gian và hơn nữa thì cũng được trí biết về trí tuệ hoàn hảo hày. Các Phật được giáo hóa bằng trí tuệ hoàn hảo…và giáo hóa chúng ta trong thế giới này, để cho chúng ta được giáo hóa và chỉ dạy, và cũng làm như vậy đối với người khác. Như vậy chúng ta đến, và đi cũng như vậy. Những tia sáng khai mở (flashes of enlightening) và sự nhất biết thuần khiết và không bị phân biệt, giống như sự vắng lặng tuyệt đối, tối như mực và vô biên như không gian

Làm cách nào mà Phật biết được thế giới

Subhuti: Làm thế nào mà trí tuệ hoàn hảo có thể giáo hóa Phật ở thế giới này, và cái mà Phật gọi là thế giới nghĩa là gì?

Phật: Phật gọi ngũ uẩn là thế giới. Thế nào là 5: Hình tướng, cảm xúc, nhận thức, ý muốn, ý thức

Subhuti: Làm cách nào mà trí tuệ hoàn hảo của Phật có thể thể hiện 5 uẩn, và thể hiện được điều gì?

Phật: 5 uẩn được thể hiện và nhận thức (realized) là “thế giới” được nhờ có trí tuệ hoàn hảo của Phật, vì những thứ này không tan vụn, và cũng không bị mất đi. Những uẩn này thì đều vắng lặng, không có tự thể của nó, và cũng không có tự thể và sự giống nhau và tương đồng (sameness), cũng như (inasmuch as) có thể nói được với ý nghĩa nào của sự vắng lặng, vì vậy, nó không thể tan vụn, và cũng không bị mất đi. Theo nghĩa này, trí tuệ hoàn hảo giáo hóa Phật trong thế giới này. Vì sự vắng lặng không thể tan vụn, và cũng không bị mất đi, cũng như vậy, những sự vô dấu hiệu, không ước muốn, sự không ảnh hưởng hay tác động (unaffected), sự không sinh, không tồn tại, và sự đầy đủ hoàn toàn của lãnh vực của Pháp.

Làm cách nào mà Phật biết được suy nghĩ của mọi chúng sinh

Hơn thế nữa, Subhuti, nhờ trí tuệ hoàn hảo này mà Phật tự nhiên biết được vô số chúng sinh như thực. Điều này có được là nhờ sự giải bỏ hoặc chướng. Bởi vì cùng lúc này thì có được sự đi đến hay quay đi khỏi sự biết thuần khiết, tùy thuộc vào cách nhìn nhận và quan hệ đối với 6 ba la mật và bát chánh đạo, chủ yếu là nhờ ý muốn đúng đắn (intention) và hành động đúng đắn. Sau rốt thì đỉnh điểm của sự nhận biết này trở thành toàn giác. Điều này thì khác biệt hoàn toàn với những mẩu kiến thức có được từ những quá trình suy nghĩ. Sự nhận thức tuyền (naked realization) này thì thuộc về sự không có mục tiêu, phi vật thể (objectless) và cũng như những trải nghiệm không có phân biệt của sự không tồn tại đồng nhất của những cá thể hay sự tập hợp của cá thể bên trong một sinh vật nào. (This naked realization is of an objectless and purely undifferentiated experience of this uniform non-existence of any individualized or collective own-being within any sentience whatsoever)

Lại nữa, Phật tự nhiên biết được suy nghĩ và hành động của vô số chúng sinh, vì sự “ở đây” hay bất cứ nơi đâu, bất cứ thời gian nào hay bất cứ cách nào của bất kỳ chúng sinh nào thì thực sự là không tồn tại. Thứ mà được gọi là tồn tại thì không tồn tại theo nghĩa là một cá thể riêng biệt hay nhiều cá thể riêng biệt, hay không phải là tổng hợp của những cá thể, hay cũng không có cái gì là độc nhất (singular one), hay một nhóm 2 người hay hơn nữa, và cũng không phải là một người chia ra làm nhiều…bởi vì suy cho cùng thì, và điều này có nghĩa ngay tận bây giờ, tất cả và bất kỳ chúng sinh nào cũng là vô tận vô biên. Và hơn nữa, Phật, nhờ có trí tuệ hoàn hảo này mà tự biết được những suy nghĩ chung của vô số chúng sinh như là “suy nghĩ chung”. Và làm sao mà Phật biết được như vậy?

Điều này tự nhiên được biết đến, vì như là sự biết thuần khiết, những suy nghĩ chung này thì được biết như là đồng với sự tuyệt diệt, mất đi, (extinct) [ vì những gì gọi là cá thể, cũng như được nghĩ là có một cơ sở tồn tại và có một quan điểm nào đó, thực sự không tồn tại, và được Phật biết đến như sự tuyệt đối vô tận. Nhưng đây không phải là điều được nghĩ ra. Điều quan trọng là những suy nghĩ đều có được nhờ quá trình làm sạch (absolution). Những gì gọi là suy nghĩ ở thời gian hay thời điểm nào đó là gì mặc cho những gì ta nghĩ]

Sự tận diệt chỉ là không tận diệt, vì những gì ta nghĩ là tận diệt thì không phải là cái gì đó để mà tận diệt, và vì vậy nó không tận diệt. Hơn nữa, Phật biết những suy nghĩ bị mất tập trung của chúng sinh là như chính như vậy, vì Phật biết là những sự “tập trung trở lại” (re-occupation with any thought) đều là sự mất tập trung, vì ngay cả những vật thể trong thế giới này, ngay cả suy nghĩ cũng là thuộc về bên ngoài, và cũng chính là sự trở ngại (distraction) làm ta không thấy được cái nguồn vốn không phải là nguồn (sourceless source), những thứ này biểu hiện tự phát không thời gian và giới hạn (sourceless-source of which these are spontaneously manifest with neither time nor limitation). Ngay cả sự chánh niệm cũng không thể đưa ta đến với lãnh vực của Pháp. Vì ngay khi có sự nhận biết là “một được chia thành nhiều”…sự thật là cái mơ tưởng rằng “một cái gì đó” có khác biệt, như là một cơ sở để mà định dạng được tính đơn lẻ (singularity)? Vì đây không phải là thứ gì ngoài cái đơn lẻ này (this “one”), cái này không có sự thể gì hay sự hỗ trợ gì để mà dựa vào nhằm định dạng chính nó hay bất cứ hiện tượng nào như là đây hay những pháp. Vậy nếu một người còn không thể định biết được thì huống gì là nhiều người, 100 người? Huống gì hàng ngàn người? Trăm ngàn Na do tha ức triệu người? Đây được gọi là vô số không thể tính đoán. Chính vì vậy, trong cái nhìn thực sự này thì là vô tận. Những cái đơn lẻ này, tất cả những cái đơn lẻ này thì đều hoàn toàn giống nhau ở điểm đều là sự phản chiếu trong tức khắc của những điều kiện tương qua lẫn nhau, không thể giải thích nổi và tự phát, những sự tương quan này chỉ giống như là được cá nhân hóa bằng những thói quen được thành lập được từ trên cả suy nghĩ hay tri thức về quá trình “lặp lại nếu” (reification), từ đây mà có sự “tạo ra”; đầu tiên là, (tạo ra) ngay cả tính lưỡng (duality) được gọi là suy nghĩ (vô minh), nhằm định ra được sự tách biệt, phân biệt của sự huyễn hóa của ngay cái nhất thể (oneness) không tồn tại này…sự xuất hiện của một thứ gì đó, (phân biệt) với tính chất thuần khiết của không gian vô tận/ sự biết như là nền tảng cho bất cứ và tất cả mọi chúng sinh. Sự thể như vậy (suchness) thì đồng thời cũng là không gian và sự nhận thức ban sơ. Đây không phải là một cái gì đó hay là một phần của một cái gỉ đó, không phải là nhiều cá thể hay một cá thể. Vì sự thể như vậy thì không thể nghĩ tới và tính toán. Sự thể như vậy là chính sự thể như vậy

Mọi chúng sinh đều được hiểu (are understood), vì như là tâm biết hết, những vị Phật này tự nhiên nhận thức rằng sự vô tận không diệt tận của không gian cũng giống như sự vô biên không diệt tận của tâm thức. Tâm thức của Phật như là sự tiếp diễn vô tận (infinite continuum) thì không được sản sinh hay trụ lại (sustained) trong bất cứ thời gian nào, không nghĩ xuất ra (cognize) sự sản sinh hay ngừng lại, không hiến hay nhận sự hỗ trợ nào (support). Cũng giống như không gian thì không có thể đo lường, Pháp cũng không thể cạn kiệt. Phật biết được tâm bị chướng ngại và lý do gây nên chướng ngại. Phật thì biết những người này không bị chướng ngại vì những suy tưởng lệch lạc, sở dĩ chỉ là những suy nghĩ sai, những suy nghĩ này thì không trụ lại lâu dài. Phật biết những ý nghĩ bị chướng ngại. Phật thấy tâm thức của những người này thì trong suốt lấp lánh như tính chất thực ban đầu của nó. Phật cũng biết những suy nghĩ lười biếng và sự bào chữa, nguyên nhân của nó. Phật biết rằng những ý nghĩ như vầy thì không trụ yên tại một chỗ. Phật nhận biết được những suy nghĩ cực kỳ tập trung, y như chính nó trước mắt. Phật biết những suy nghĩ này được vun trồng và cố gắng để thoát khỏi ham muốn, và những suy nghĩ này sẽ không còn phải cố gắng như vậy nữa khi mà không còn gì để mà nắm lấy.

Phật biết rằng suy nghĩ là lậu (outflow), gây ra nhiều thứ khác. Chính vì vậy cần nên biết những suy nghĩ này là không có tính tự thể của nó, là những sự diễn đạt, đại diện không chính xác của không (no-thing). Phật biết những suy nghĩ này thì cũng như là những gì nó có vẻ giống (Tathagatas realize thought as this is merely as this might seem) . Những người nhận thức được thì biết rằng, vì chính là nguồn tạo nên nó không tồn tại. Cũng giống như sự tiếp diễn (continuity) thì thuần khiết, không có thứ gì được hay không được hướng đến, hoặc không. Phật biết những suy nghĩ này chỉ có vẻ là nó như vậy, nhưng thật không phải là những gì thuộc về nó, hay là nó.

Phật biết những suy nghĩ (tâm) tham lam thì không phải là tâm như sự nhận biết vắng lặng, vì tâm không phải là tâm tham lam. Phật biết bất cứ tâm nào đều không có sự tham lam. Những vị như vậy thấy tâm hay suy nghĩ tham lam thì không phải là tâm tham lam, vì những suy nghĩ hay tâm tham lam thì không tồn tại như là một sự thật đúng đắn (true-reality), vì tâm bỏ tham thì không tham, tâm rời tham lam cũng vậy. Phật nhận biết tự nhiên rằng tâm thì tham lam và cũng không tham lam. Những vị như vậy nhận thức sân cũng vậy, tâm sân và không sân, si cũng vậy, cũng là si, cũng không si mê. Phật, như là sự nhận biết thì biết được những suy nghĩ của chúng sinh. Phật nhận thấy rằng suy nghĩ thì không gắn kết với thế giới sắc này (appearance), vì những suy nghĩ này không xuất hiện ở thế giới vẻ bên ngoài. Phật biết được những suy nghĩ rộng và nhiều. Phật biết suy nghĩ thì không tăng cũng không giảm; vì suy nghĩ không thể ra đi. Vì suy nghĩ không thể làm như vậy được, vì suy nghĩ thì không khác với lĩnh vực của pháp, chính vì vậy, “ở đây” (here) thì không đâu ở đây và không có gì ngoài đây để mà xem xét, cũng vậy đối với suy nghĩ. Phật không nhận thấy có suy nghĩ nào vĩ đại, như được xem là như vậy, cũng không phải là thiếu đi tính vĩ đại vì không có sự vĩ đại. Những vị Phật này biết suy nghĩ thì không đến cũng không đi, vì những sự thật nào, như là suy nghĩ (any reality such as thought) thì không bao gồm trong hiện tại như vậy.

Phật nhận thấy những suy nghĩ được nghĩ là vĩ đại, chỉ là khác với suy nghĩ thường, vì tất cả đều là như nhau, vì những suy nghĩ này không giống nhau, nhưng cũng không khác nhau, và những suy nghĩ như vậy không tồn tại dưới hình thức cá thể riêng biệt. Vì ở đây, những suy nghĩ được xem như là “ở đây” thì không là suy nghĩ gì, cũng không phải khác, ngay cả sự nhận biết (awareness) cũng không có hiện tại (present). Phật nhận biết suy nghĩ là không có giới hạn, vì nó không dựa vào bất cứ gì. Phật nhận biết suy nghĩ với những đặc điểm nhận dạng của suy nghĩ thì nghĩ rằng suy nghĩ có cái riêng, cá thể tự tính, vì không có suy nghĩ nào tồn tại mà không có những điểm nhận diện, tuy vậy bất cứ và tất cả mọi suy nghĩ thì không có đặc điểm, những suy nghĩ này không phải tách biệt hay cũng không phải không tách biệt như là một vật thể gì đó, hay cũng không phải là không nhận biết được (imperceptible), không phải ở trong hay ở ngoài tầm của 3 hay 5 loại hình. Như là sự biết và vắng lặng ban sơ, Phật nhận thấy những suy nghĩ đối kháng như là vắng lặng, không có chỗ dựa khách quan, và cũng không có sự tồn tại chủ quan. Phật nhận biết những suy nghĩ đối kháng (reacting thoughts) mà không có tập trung lại (re-occupation) như là không phải lưỡng (non-dual), không có tự thể hay những cá thể khác để mà qua đó phản ứng. Phật nhận biết những suy nghĩ thấp nhỏ (năng lượng) không phải là những tưởng tượng tự cao. Phật nhận biết những tư tưởng lớn (năng lượng vô tận) chỉ là không bị cản trở, cũng giống như suy nghĩ nhỏ nhặt nhất thì cũng không thể nắm bắt hay được bỏ qua

Phật nhận biết những suy nghĩ không tập trung như là bị ràng buộc bởi sự khác biệt (như suy nghĩ rằng thế giới là thứ riêng biệt), vì những suy nghĩ như vậy không thể tổng hợp được, vì không tập trung. Phật biết những suy nghĩ tập trung không phải giống cũng không phải khác Pháp, vì sự mất tập trung bị tan biến, lộ ra sự tổng hợp (synthesis), và những suy nghĩ tập trung hơn và hiếm hơn thì kéo dài như tận không gian. Phật nhận biết những suy nghĩ có vẻ như là không được giải thoát thì cùng lúc này cũng đã giải thoát (emancipated), vì những sự thể này không tồn tại như là cá thể riêng biệt. Phật nhận biết những suy nghĩ giải thoát, vì không thể nắm lấy những suy nghĩ của quá khứ, vị lai hay hiện tại, vì những suy nghĩ thì không có mặt ở đó (not even present). Phật biết những suy nghĩ không thể nhận biết được (imperceptible thought) thì không ở đây hay được nhận biết là sự thật (reality), vì chúng không thể được nhận biết; vì ngay cả khi như vậy thì những suy nghĩ được nhận biết là tồn tại thì không với tới được sự thật hoàn hảo, và nó (sự thật hoàn hảo) không thể được nắm lấy- không bằng trí tuệ nhãn, không bằng thiên nhãn, làm sao mà mắt thường thấy được, vì nó không nằm trong tầm nhìn của những nhãn này

Hơn nữa, Phật tự nhiên biết xu hướng của chúng sinh là nói điều tốt hay không tốt về một sự thể nào đó. Những ý tưởng này có được là vì bị phụ thuộc vào hình tướng và các uẩn. Làm sao mà người nào có thể nhận biết được sự phụ thuộc vào các uẩn này của các câu nói tốt hay không tốt? Nếu chúng ta nói “Phật tiếp tục sống sau khi diệt”, và “Phật không tiếp tục sống sau khi nhập diệt”, và “Phật tồn tại và cũng không tồn tại sau khi nhập diệt”, và “Phật không và cũng không phải không tồn tại sau khi diệt”. Những câu nói này dựa vào uẩn được biết đến như “Phật”, và những câu nói này không có cơ sở vào sự thật đúng của Phật. Sự việc này cũng đúng cho những câu nói tương tự, như khi người này nói: “Tự thể và thế giới thì vĩnh hằng, đây chính là sự thật, còn lại là dối cả”. Và ngay khi những người này nói rằng tự thể hay là thế giới đều là không vĩnh hằng, những câu nói này chỉ nhắc tới những uẩn này. Hay tương tự, người này nói rằng thế giới và tự thể thì vô tận, hay không vô tận, hay cùng vô tận và không vô tận, hay không phải có giới hạn hay không giới hạn. Hoặc cuối cùng, người này nói “đây là linh hồn, còn đây là thân thể”, hay “thể xác là một thứ, còn thân thể là một thứ khác” Những câu nói này chỉ dựa vào các uẩn. Chính vì nhờ trí tuệ hoàn hảo mà Phật biết những câu nói tốt hay xấu như tính chất của chính nó. Phật biết những uẩn này thì đông giống với sự thể thật

Chính nhờ trí tuệ hoàn hảo, là lý do mà những câu nói tốt hay xấu này được biết theo nghĩa thực của nó. Chính vì vậy Phật tiết lộ sự biết sự thể thật của Phật, cũng như các uẩn, như sự thể thật của những câu nói tốt xấu. Và chính đây là sự thể thật của các uẩn, cũng như sự thể thật của thế giới. Cũng như Phật nói như vầy…Những 5 uẩn này đều được xem như là thế giới. Thế nên, Subhuti, sự thể của uẩn là vậy, sự thể của thế giới là vậy, và vì đây là sự thể thật của các uẩn, sự thể thật của thế giới cũng vậy, vì sự thể thật của thế giới như vậy, sự thể thật của Pháp cũng vậy, vì sự thể thật của Pháp như vậy, sự thể thật của các Thánh quả cũng vậy, vì sự thể thật của các thánh quả là như vậy, sự thể thật của Phật cũng vậy. Chính vì vậy, sự thể thật- sự thể thật của Phật, sự thể thật của uẩn, của Pháp, của Thanh Văn Duyên Giác-đều là sự thể thật và không có dấu vết của sự khác biệt như tốt và xấu, vì không có cái gì hơn 1, không khác, không diệt, không bị ảnh hưởng, không lưỡng tính chất, không có cả câu hỏi về 2 tính cùng lúc. Vì khiêm nhường và từ bi đối với trí tuệ hoàn hảo mà sự thể thật của Phật thì không được nhận biết , cũng không phải không nhận biết, sự thể thật là như vậy. Chính vì vậy, Phật giới thiệu thế giới này cho thế giới mê đắm, nhiều những khát vọng, nhiệt huyết không có lý (unreasoned passion). Chính vì vậy sự nhìn nhận này của thế giới diễn ra. Chính vì thế, trí tuệ hoàn hảo là mẹ của các Phật, vì họ tự phát xuất hiện, không phải nhờ trí tuệ hoàn hảo mà cũng không phải không nhờ trí tuệ hoàn hảo. Chính vì vậy, Phật không nhận biết hay không không nhận biết sự thể thật, biết được sự thể thật của thế giới, không dối, không thay đổi. Chính vì không nhận biết hay không không nhận biết sự thể thật mà Phật được gọi là Phật

Subhuti: Sự thể thật thì vượt trên sự nghĩ biết được và không nghĩ biết được. Thưa Ngài, Bodhi của Phật thì không được đem lại từ sự thể thật hay được tiết lộ qua sự thể thật, nhưng lại chính là sự thể thật như nó là vậy (suchness)…không trong hay ngoài bất kỳ thời gian nào, địa điểm nào, không có hướng hay không vô hướng. Vậy những ai không nhận biết hay không không nhận biết sự thể thật? Những Bồ Tát bất thoái chuyển, hay A la hán với những ý định đúng đã đươc hoàn thiện, hay người nào có cái nhìn đúng đắn với những trạm không thể biết (fathomless stations) được miêu tả bới Phật như là sự thể thật, như Phật đạt được Bodhi.

Phật: Đúng vậy, Subhuti. Sự thể thật, vì Phật không hoàn toàn nhận biết cũng không không nhận biết, không cạn kiệt, vì Phật thì biết một cách thuần khiết (như không gian) rằng sự thể như vậy thì như vậy, và có thể miêu tả sự thể như vậy là không có cạn kiệt…Vì sự thể như vậy, không hoàn toàn được nhận ra (realized) hay không không nhận ra…(sự thể như vậy) thì là sự biết thuần khiết vô tận.

Những đặc điểm không thể biết (fathomless) và chúng được thắt lại (fastened) bằng cách nào

Lúc này, chư thiên cõi dục, sắc và 20000 chư thiên cõi Brahma, đứng đầu bởi Sakra, đến gặp Phật, đê đầu kính lễ Phật, đứng qua một bên và hỏi: Cũng như Pháp khó biết được hết thì được tiết lộ, thưa Ngài, vậy những dấu hiệu được đính kèm với chúng là thế nào?

Phật: Những dấu hiệu được gắn kết với những pháp khó hiểu hết thì có những đặc điểm là vắng lặng, vô dấu hiệu, không ước muốn (3 cửa giải thoát), không được sản sinh, không dừng lại, không bị cấu bẩn, không được làm thanh khiết, chính vì vậy như thế chúng không tồn tại, vượt trên luân hồi và Nirvana, lĩnh vực của Pháp cũng vậy, sự thể như vậy cũng thế. Vì những dấu hiệu này không được hỗ trợ bởi bất cứ thứ gì, chúng như là không gian. Những đặc điểm này không được cố định, chọn bởi Phật, vì chúng không thể được biết đến qua các uẩn. Vì chúng không phụ thuộc các uẩn, chúng không được chọn (fixed on) bởi chư thiên, Rồng, hay sinh vật nào, và chúng không thể bị lay động bởi chư thiên, nhân loại và A tu la. Vì cả thế giới này bao gồm chư thiên, nhân loại, A tu la đều có đặc điểm (mark) này. Không có bàn tay nào lựa chọn những đặc điểm này. Vậy có đúng không nếu ta nói không gian được chọn ra những đặc điểm nào không (fixed on something)?

Chư thiên: Không, thưa Ngài, vì như vậy thì tức là có điều kiện.

Phật: Nói đúng lắm, và điều này cũng đúng. Không quan trọng là Phật có được sản sinh ra hay không, những đặc điểm này tự nhiên nổi lên, xuất hiện như vậy. Theo đúng như những gì nổi bật (in accordance), cũng như vậy thì Phật miêu tả sự thật này (reality), chính như vậy Phật nhận thức được hoàn toàn điều này. Chính vì vậy Phật được gọi là Phật.

Subhuti: Những đặc điểm này thật thâm sâu, thưa Ngài, như Phật biêt được hoàn toàn trí tuệ hoàn hảo là không gắn kết với sự biết của Phật (realize perfection of wisdom as unattached cognition of Tathagatas). Chính trường, vực (field) của sự biết không gắn kết và ràng buộc này là trí tuệ hoàn hảo, là tầm của Phật.

Thế giới thì được chỉ ra là vắng lặng

Phật: Đúng như vậy, Subhuti. Phật chỉ bày trí tuệ hoàn hảo cho thế giới này. Vì Phật thì phụ thuộc tương quan với pháp, cũng như vậy đối với trí tuệ hoàn hảo này. Chính vì Phật hiểu được những Pháp vốn trụ không cần có điểm tựa, Phật không trụ ở đâu cả. Chính vì vậy, Phật phụ thuộc tương quan với Pháp. Phật tôn trọng và kính ngưỡng, thờ phụng và yêu thích pháp, vì Phật biết rằng bản tính cốt lõi của pháp chính là trí tuệ hoàn hảo. Cũng giống như sự toàn giác của Phật được biết đến như là trí tuệ hoàn hảo, Phật rất biết ơn trí tuệ hoàn hảo. Với lòng biết ơn và cảm kích, các Phật ưa thích và trân trọng thừa này vì, đây chính là con đường mà Phật đạt được Bodhi. Ta biết được Phật rất biết ơn và cảm kích. Hơn thế nữa, Phật biết là các Pháp không phải được làm ra, cũng không phải không làm ra, như là không được chắp nối lại với nhau (not brought together). Từ đây, ta biết được Phật rất biết ơn và cảm kích. Chính nhờ sự biết ơn trí tuệ hoàn hảo mà trí biết của Phật hướng đi trên tất cả các Pháp. Đây cũng là một cách nhìn nhận khác về sự thật rằng trí tuệ hoàn hảo cùng lúc giáo huấn Phật trong thế giới này.

Subhuti: Làm sao mà trí tuệ hoàn hảo có thể giáo huấn Phật khi mà tất cả các Pháp đều không thể biết được và không thể nhìn nhận được?

Phật: Ông hỏi hay lắm, Subhuti. Tất cả các pháp quả thật là không thể biết được và không thể nhìn nhận được vì pháp thì vắng lặng, không dựa vào bất cứ đâu. Chính vì vậy tất cả các pháp thì, như trí tuệ hoàn hảo, được Phật biết hết. Một lý do nữa mà trí tuệ hoàn hảo được xem như là người hướng dẫn cho Phật ở thế giới này chính là không có uẩn nào được nhìn thấy cả.

Subhuti: Làm sao mà có thể không có sự nhìn thấy của 5 uẩn?

Phật: Khi trong chuỗi liên tục này tự phát ra một hành động tâm thức mà không dựa vào các uẩn như là điểm tựa thì lúc này có sự không nhìn thây 5 uẩn. Nhưng chính sự không nhìn thấy các uẩn này là sự nhìn thấy của thế giới. Đây là cách mà các Phật nhìn thấy thế giới này. Chính vì vậy, trí tuệ hoàn hảo chính là người thầy của Phật. Và làm cách nào mà trí tuệ hoàn hảo diễn tả cho thế giới biết thế giới là gì? Trí tuệ hoàn hảo chỉ ra rằng thế giới là vắng lặng, không thể nghĩ bàn, yên lặng, bình tĩnh. Như được tự thanh tịnh, trí tuệ hoàn hảo chỉ ra cho thế giới biết, nhắc tới điều này, nhưng không làm gì cả.

Traditional Fortune Telling Site

Thứ Năm, 22 tháng 1, 2015

10-12

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét